AŞILARIN SAKLANMASI VE TRANSFERİ TALİMATI
Amaç: Aşıların saklanması ve transferinde uygulayacak esasları belirlemektir.
Tanımlar:
1)Aşı; Bağışıklık sisteminin yanıtını uyarmak ve hastalığa engel olmak amacıyla vücuda verilen patojenik özelliği yok edilmiş virüs, bakteri ya da bakteri parçalarından oluşan bir süspansiyondur.
2)Soğuk Zincir; Bir aşının etkinliğini üretimden kişiye verilene kadar koruyan ve ihtiyacı olanlara yeterli miktarda etkin aşının ulaşmasını sağlayan insan ve malzemeden oluşan sistemdir.
3)Aşı Sorumlusu; Bağışıklama hizmetlerinin planlanması, izlenmesi, denetlenmesi, değerlendirilmesi ve lojistiğinden sorumlu kişidir.
4)Aşı ve Soğuk Zincir Sor. Yedeği; Aşı ve soğuk zincir sorumlusu bulunmadığı zamanlarda aynı görev ve yetkileri taşıyan ve kendilerine verilen talimatları yerine getirerek onlara yardımcı olan kişidir. Aşıların Son Kullanma Tarihleri: Aşıların dağıtımında ve kullanımında son kullanma tarihleri mutlaka göz önüne alınarak, aynı cins aşılardan miadı uzun süre olan ve yeni gelmiş olanları arka kısma , miadı kısa süre olan ve daha önce gelmiş olanları ön kısma gelecek şekilde dizilmesiyle aşıların önce kullanımı sağlanmalı ve miadı dolmuş ya da kullanım süresi dolmuş olanlar ile yaklaşanlar iade edilmesi sağlanmalıdır. Aşıların Saklanması: Merkezde aşılar, aşı saklama dolabında saklanmalı; bu dolaplarda mutlaka bir termometre olmalı, bozulan veya kırılanın yerine hemen yenisi konulmalı ve aşı saklama dolabının ısısı +2 ile +8° arasında korunmalıdır.(Özellikle + 4 ° kalması sağlanmalıdır).Aşılar, hava sirkülasyonu için iç hacmin en az %25 si kadar ölü boşluk bırakacak şekilde yerleştirilmelidir. Aşı Saklama Dolabı Isısının Takibi Aşı saklama dolabının kapısına yapıştırılan , bir ısı izlem çizelgesi ile dolabın ısısı ölçülerek sabah ve akşam bu çizelgeye kaydedilmelidir. Isı izlem çizelgesinin altında soğuk zincir sorumlusunun adı soyadı bulunmalı ve her takipte imzalanmalıdır. Soğuk Zincir Sorumlusu olmadığı zamanlarda bu işlemlerin yedeği tarafından yürütülmesi sağlanmalıdır. Isı İzlem Formunu ay sonunda ilgili dosyada muhafaza edilmelidir. Aşı Saklama Dolabının Yeri Aşı saklama dolabı, aşırı soğuk ve sıcaktan korunmalı, muhafazalı uygun bir odaya ve duvardan 15-20 cm. uzaklıkta düz bir zemine yerleştirilmelidir. Bu odanın anahtarı ise sadece Aşı ve Soğuk zincir sorumlusunda bulunmalıdır.
Bakım ve Stok ve Saklama Esasları:
1-Her yıl tekrarlanmak üzere her aşı dolabının soğuk zincir malzemesi mevcudu, periyodik bakım ve tamir gerektirenler ile yeni malzeme ihtiyacı belirlenmeli, onarımı veya temini sağlanmalıdır.
2-Aşılar yalnızca aşı saklama dolabı raflarında tutulmalı ve aşı şişeleri ile aralarında yeterli hava akımı olacak şekilde yerleştirilmelidir.
3-Aşı yerleştirilmesinde miadı yakın bir sürede dolacak aşıların en kolay alınabilecek ön kısımda bulunmasına dikkat edilmelidir.
4-Dolap kapağına hiçbir şey koyulmamalı, buzdolabına asla aşı dışında içecek, yiyecek ve benzeri maddeler koyulmamalıdır.
5-Buzlukta aralıklı olarak dizilmiş buz aküleri bulundurulmalı, buzluk buz aküleri için kullanılmalı ve aşılar buzluğa koyulmamalıdır. Buz aküleri sadece aşı transferi kullanımı için bulundurulur.
6-Olası elektrik kesintilerine karşın, kesintisiz güç kaynağının (UPS) devreye girip girmediği kontrol edilmeli. Kontrol ve UPS bakım kayıtları bulunmalıdır. Aşıların Nakli Aşı saklama dolabı temizliği yapılırken ve saha transportu gerektiğinde aşılar aşı nakil kabı ile ve +2° / +8 ° ısıyı koruyacak şekilde nakledilmeli ve korunmalıdır